Het bepalen van de grootte ofwel capaciteit is erg belangrijk bij de aanschaf en installatie van een warmtepomp. Dit vermogen is objectief te achterhalen met een warmteverliesberekening. Het is eigenlijk de enige goede manier. We laten u zien dat als u door ons een warmteverliesberekening laat maken automatisch het juiste aantal kW krijgt in de eindrapportage.
Het belang om de juiste capaciteit te kiezen hoeven we u niet uit te leggen.
Wat is dit vermogen? Met het vermogen (ofwel capaciteit ofwel grootte) daarmee bedoelen we in dit artikel het afgegeven vermogen voor verwarming. Met andere woorden: we bedoelen het geleverde vermogen voor het verwarmen van een ruimte (in tegenstelling tot het verbruikte vermogen aan elektriciteit). In dit artikel gaan we er vanuit dat de warmtepomp de volledige warmtevraag levert (bèta-factor 1)
Je laat een warmteverliesberekening maken. In de rapportage staan alle gegevens die je nodig hebt.
Aansluitvermogen (benodigd aantal kW) warmtepomp in de rapportage
Het benodigde vermogen van een warmtepomp staat exact genoemd in de rapportage!
Laat u een warmteverliesberekening door ons maken dan krijgt u een uitgebreide rapportage. In de rapportage staat uitgewerkt hoe de warmteverliesberekening is gemaakt. Per ruimte staat gespecificeerd wat het warmteverlies is. Voor het gehele gebouw is tevens uitgerekend wat het benodigde vermogen is. NB. Dit is niet de optelsom van alle ruimten overigens (In een apart artikel besteden we daar aandacht aan).
Standaard wordt een warmteverliesberekening gedaan bij een buitentemperatuur van -10°C. Dit kan, afhankelijk van het type gebouw, nog worden gecorrigeerd naar bijvoorbeeld -9,5°C. Maar in ieder geval bij strenge vorst. Deze waarde is in het verleden gekozen en daarop is de norm voor het maken van een warmteverliesberekening gebaseerd. En, natuurlijk, ook bij deze lage temperatuur willen we de woning of werkplek warm hebben.
TIP. Het benodigde vermogen uit een warmteverliesberekening is dus het maximaal benodigde vermogen voor verwarming!
Voorbeelden warmtepomp vermogen
Hieronder hebben we een viertal afbeeldingen van het benodigde vermogen zoals dit is opgenomen in de rapportage van de warmteverliesberekening als u deze door ons laat maken. De capaciteit kan soms verschillende benamingen hebben, dit hangt ook af van de software-versie en norm waarmee de berekening is gemaakt. Een aantal verschillende benamingen zijn: Aansluitvermogen, Vermogen opwekker of Flow door de verdeler.
Welke capaciteit u nodig heeft staat dus in de rapportage.
Afbeelding 1 Voorbeeld 1 uit rapportage vrijstaande woning
Afbeelding 2 Voorbeeld 2 uit rapportage vrijstaande woning
Afbeelding 3 Voorbeeld uit rapportage 2-onder-1 kap woning
Afbeelding 4 Voorbeeld uit rapportage appartement
Rekening houden met vermogensgrafiek- en type warmtepomp
Het vermogen dat een warmtepomp kan leveren is niet altijd gelijk. Het hangt af van het type warmtepomp (water-water of lucht-water), de buitentemperatuur ofwel de temperatuur van de bron. Ook het wel- of niet kunnen modulen speelt een rol, zodat in situaties met een lagere warmtevraag de warmtepomp minder hard kan draaien (alle moderne warmtepompen kunnen dat).
Het is daarom belangrijk om de vermogensgrafiek van de warmtepomp te gebruiken. U kunt deze trachten te achterhalen. Dit kan bijvoorbeeld via de leverancier van de warmtepomp die u op het oog heeft.
Een vermogensgrafiek geeft aan hoeveel vermogen geleverd kan worden bij verschillende buitentemperaturen en eventueel verschillende afgiftesystemen. Als het goed is wordt ook aangeven tussen welke bovengrens en welke ondergrens de warmtepomp kan moduleren.
TIP. Op basis van de vermogensgrafiek en het Aansluitvermogen/ Vermogen opwekker uit de resultaten van de warmteverliesberekening kiest u het juiste vermogen (aantal kW) van de warmtepomp.
Onderstaand zijn 2 voorbeelden van een vermogensgrafiek. Beiden zijn van NIBE, een lucht-water warmtepomp en een water-water (bodem) warmtepomp.
Afbeelding Voorbeeld vermogensgrafiek lucht-water warmtepomp (NIBE S2125). Bron: Nibe.nl
Afbeelding Voorbeeld vermogensgrafiek water-water warmtepomp (NIBE S1255). Bron: Nibe.nl
Rekening houden met de buitentemperatuur
Zoals eerder genoemd wordt een warmteverliesberekening standaard gedaan bij een buitentemperatuur van -10°C en eventueel gecorrigeerd naar bijvoorbeeld -9,5°C.
In ons land is het natuurlijk niet heel vaak -10°C. In onderstaande tabel hebben we een overzicht uit De Bilt van de verschillende gemiddelde temperaturen per dag.
Tabel Temperatuur aantal dagen per jaar, langjarige gemiddelden, tijdvak 1991-2020 (Bron: KNMI)
Op basis hiervan zou je dus ook een warmtepomp kunnen selecteren op basis van een andere buitentemperatuur, bijvoorbeeld 0°C. Daarbij kun je ook nog betrekken dat een warmtepomp meestal een elektrisch element heeft dat bij strenge vorst kan bijspringen.
Als u door ons een warmteverliesberekening laat maken dan kunnen wij relatief eenvoudig de warmteverliesberekening herhalen bij een andere buitentemperatuur. Het warmteverlies van -10°C omrekenen of extrapoleren naar een andere temperatuur kan niet. Er zijn namelijk onderdelen in de warmteverliesberekening die niet lineair verlopen met de temperatuur. Dus om het goed te doen dien je de warmteverliesberekening nogmaals te herhalen voor een andere buitentemperatuur.
Met de warmteverliesberekening bij verschillende buitentemperaturen kunt u vervolgens gerichter kiezen voor het juiste warmtepomp vermogen dat het beste past in uw situatie.
TIP. Vraag ons of wij de warmteverliesberekening kunnen maken bij verschillende buitentemperaturen. De curve is geen rechte lijn en kan niet worden geëxtrapoleerd; de berekening dient steeds opnieuw met een andere temperatuur te worden herhaald. Dat maakt veel verschil! Gebruik dit voor het bepalen van het juiste vermogen!
Conclusie
In de rapportage die u krijgt als u door ons een warmteverliesberekening laat maken staat exact het benodigde vermogen (capaciteit) van de warmtepomp. In de rapportage staat dit genoemd als Aansluitvermogen of als Vermogen opwekker/ flow door de verdeler.
Dit Aansluitvermogen (Vermogen opwekker) kunt u zien als een maximaal benodigd vermogen.
Voor een optimale bepaling van het juiste vermogen van de warmtepomp uit de warmteverliesberekening adviseren we nog om de volgende aspecten te betrekken:
- Vermogensgrafiek
- Curve warmteverlies bij een verschillende buitentemperatuur.
Echter, de enige goed basis is een warmteverliesberekening. Ook als u weinig gegevens beschikbaar heeft is het alsnog beter om te rekenen met forfaitaire waarden in plaats van andere grove methoden.
Komt u er niet goed uit. Vraag ons gerust om hulp, dan doen we graag. Uiteraard kunt u ook een goede installateur vragen om de resultaten uit de warmteverliesberekening te vertalen naar de juiste warmtepomp.
Het juiste vermogen
Het kiezen van het juiste vermogen warmtepomp is belangrijk. Met een te klein vermogen kan de warmtepomp de ruimte niet warm krijgen. Daalt de buitentemperatuur onder 0°C dan moet ook dan de warmtepomp de binnentemperatuur minimaal 20°C houden. Een warmtepomp met een extra groot vermogen kiezen is ook een slecht idee. Bij een veel te groot vermogen kan de warmtepomp zijn warmte niet kwijt en zal daarom veel starts- en stops maken. Het ‘pendelen’ is slecht voor de levensduur. Ook het rendement door de starts- en stops is slecht(er) bij een warmtepomp met een te groot vermogen.
Het vermogen van een warmtepomp is variabel en hangt ook af van de buitentemperatuur en de temperatuur van het water van het afgiftesysteem. In documentatie wordt het vermogen van een warmtepomp altijd vermeld met vooraf afgesproken waarden, bijvoorbeeld 7 °C buitentemperatuur en 35 °C watertemperatuur*.
(*voor een lucht-water warmtepomp)
Om deze variatie in vermogen op te vangen kunnen warmtepomp moduleren. Moduleren wil zeggen dat ze afhankelijk van de situatie meer- of minder vermogen leveren.
Betrek de buitentemperatuur, de vermogenscurve en het moduleren in uw keuze voor een warmtepomp. Uiteraard in combinatie met een warmteverliesberekening.
